Rối loạn lưỡng cực là một bệnh rối loạn tâm thần với nhiều triệu chứng phức tạp. Bệnh nhân mắc bệnh này thường có những thay đổi về trạng thái tinh thần ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt. Vậy rối loạn lưỡng cực là gì? Cùng stemedcaucus2.org tìm hiểu về rối loạn lưỡng cực qua bài viết dưới đây nhé!

I. Tìm hiểu rối loạn lưỡng cực là gì?

Rối loạn lưỡng cực là một bệnh rối loạn tâm thần đặc trưng bởi tâm trạng thay đổi không ổn định. Bệnh nhân có thể đi vào trạng thái quá khích và tăng động,  sau đó chuyển sang trạng thái trầm cảm. 

Rối loạn lưỡng cực còn được gọi là rối loạn hưng – trầm cảm. Tinh thần bất ổn và thay đổi tâm trạng xảy ra vài lần trong năm hoặc vài lần trong tuần. Những người mắc chứng rối loạn này gặp khó khăn trong việc làm việc và duy trì các mối quan hệ.  

Rối loạn lưỡng cực được đặc trưng bởi các đợt hoặc đợt bệnh xen kẽ nhau dưới dạng các đợt hưng phấn hoặc trầm cảm. Rối loạn này gây ra những thay đổi bất thường về tâm trạng, năng lượng, mức độ hoạt động và khả năng hoàn thành công việc hàng ngày.

Vậy rối loạn lưỡng cực có phải là trầm cảm hay không?

Nhiều người cho rằng rối loạn lưỡng cực cũng là một dạng của bệnh trầm cảm và các phương pháp điều trị cũng tương tự như đối với các bệnh khác nhau. 

Bệnh nhân rối loạn lưỡng cực nếu được chẩn đoán và điều trị giống như trầm cảm thì không có kết quả tốt, rối loạn lưỡng cực cũng rất khó chẩn đoán. Vậy có thể thấy được so với trầm cảm thì rối loạn lưỡng cực phức tạp, khó điều trị hơn. Theo thống kê tỷ lệ tử vong của người mắc rối loạn lưỡng cực cao hơn so với bệnh trầm cảm.

II. Triệu chứng của bệnh rối loạn lưỡng cực

Rối loạn lưỡng cực được chia thành 2 giai đoạn là hưng cảm và trầm cảm, cụ thể sẽ mang một số triệu chứng như:

Triệu chứng với giai đoạn hưng cảm

Khi một giai đoạn hưng cảm của  rối loạn lưỡng cực xảy ra, người đó cảm thấy rất tốt về mặt cảm xúc trong nhiều ngày hoặc nhiều tuần. Họ luôn mỉm cười nhưng tỏ ra khó chịu, cảm giác bị dư thừa năng lượng bộc phát. 

Nhiều người cho rằng đây có lẽ là trạng thái hồi phục sau khi bị trầm cảm. Nhưng trên thực tế thì hoàn toàn không phải như vậy. Sự tăng cao tâm trạng này quá mạnh, quá mức và  thậm chí là phi thực tế khiến bệnh nhân đưa ra phán đoán kém và khó kiểm soát các hành vi và lời nói xấu hổ hoặc nguy hiểm.

• Tăng động,  thừa năng lượng quá mức.  
• Cảm thấy vui vẻ và thường rất dễ bị kích động với mong muốn khi nói, nói nhanh và to hơn bình thường. Nhưng nếu bạn không kiểm soát được điều này thì người khác cũng khó theo kịp. 
• Tràn đầy năng lượng làm giảm nhu cầu ngủ và giúp bạn luôn hoạt động. 
• Dễ bị kích động và dẫn đến giảm khả năng tập trung và  chú ý. 
• Suy nghĩ lạc quan, đơn giản hóa và hình thành những ý tưởng táo bạo. 
• Trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, các triệu chứng của bệnh tâm thần hoang tưởng và ảo giác có thể xảy ra.
• Gia tăng tình dục, khẩu vị ăn, ăn nhiều không buồn ngủ.

2. Triệu chứng ở giai đoạn trầm cảm

Ngược lại với giai đoạn hưng cảm, những người bị rối loạn lưỡng cực có những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực trong giai đoạn trầm cảm. 

• Bệnh nhân buồn không có lý do, không có gì làm họ vui. 
• Bệnh nhân thường đánh giá thấp bản thân và mặc cảm.  

• Quá khứ, hiện tại và tương lai đều tăm tối. 
• Cảm giác tội lỗi, đau buồn chưa được giải quyết, đau đớn vì bị mắc kẹt và không tìm được lối thoát thường dẫn đến ý định tự tử ở bệnh nhân. 
• Mất sức, mất nhiệt huyết trong công việc,  suy nhược cơ thể. 
• Thay đổi chế độ ăn uống, chán ăn, giảm cảm giác thèm ăn, thường xuyên bỏ bữa. 
• Thay đổi giấc ngủ, khó đi vào giấc ngủ, duy trì giấc ngủ, tỉnh táo. 
• Các quá trình liên quan diễn ra chậm, bệnh nhân suy nghĩ trong thời gian dài, phản ứng chậm và giảm khả năng tập trung chú ý.
• Giảm hoạt động tình dục có thể đi kèm với tình trạng không đều hoặc vô kinh ở phụ nữ.

Nguyên nhân gây ra rối loạn lưỡng cực

Rối loạn lưỡng cực là một căn bệnh tâm thần phổ biến, tuy nhiên hiện vẫn chưa có kết luận chính xác về nguyên nhân gây ra bệnh. Một số nguyên nhân được xác định bao gồm:

• Chất dẫn truyền thần kinh bị thay đổi: Rối loạn chức năng dẫn truyền thần kinh trong cơ thể  là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây  rối loạn lưỡng cực và nhiều rối loạn tâm thần khác. 

• Các quá trình sinh học bị thay đổi: Rối loạn lưỡng cực làm thay đổi các quá trình sinh học diễn ra  trong cơ thể  và ngược lại. 
• Di truyền: Nếu cha mẹ, anh chị em hoặc những người thân khác của bạn bị hoặc đã bị rối loạn lưỡng cực nói riêng và rối loạn trầm cảm nói chung, bạn cũng có nguy cơ  mắc bệnh  cao hơn bình thường. 
• Rối loạn nội tiết tố: Nội tiết tố trong cơ thể đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa tâm lý, tình cảm của con người. Tuy nhiên, vì một số lý do mà quá trình này bị gián đoạn và có thể dẫn đến nhiều bệnh tật, trong đó có chứng rối loạn lưỡng cực.  
• Yếu tố môi trường: Những người sống và làm việc trong môi trường căng thẳng, dai dẳng, khó thư giãn cũng dễ mắc chứng rối loạn lưỡng cực.

IV. Điều trị rối loạn lưỡng cực

Việc cải thiện tình trạng rối loạn lưỡng cực không hề đơn giản, dựa trên các nguyên tắc cụ thể như:

• Cải thiện các triệu chứng của bệnh rối loạn lưỡng cực ở cả 2 trạng thái cảm xúc là hưng cảm và trầm cảm. 
• Phòng ngừa tái phát bệnh. 
• Hỗ trợ phục hồi chức năng. 

Theo một số chuyên gia tâm lý thì có 4 cách để điều trị rối loạn lưỡng cực hiện nay đó là:

1. Trị liệu tâm lý

Việc dần dần tháo gỡ nút thắt tâm lý giúp cải thiện các vấn đề về cảm xúc, hành vi và lời nói, đồng thời ngăn ngừa sự phát triển của các rối loạn tâm thần khác. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể áp dụng các nhóm tâm lý trị liệu để đạt hiệu quả điều trị tốt hơn.

2. Sử dụng thuốc

Đối với hầu hết các bệnh tâm thần, bao gồm cả rối loạn lưỡng cực, thuốc là lựa chọn tốt nhất để cải thiện các triệu chứng. 

Đối với bệnh này, người bệnh cần dùng nhiều loại thuốc khác nhau, trung bình là 3 loại thuốc kết hợp. Thuốc điều trị rối loạn lưỡng cực nên được tiếp tục trong một thời gian dài. Trước tiên, các bác sĩ yêu cầu mọi người  thử các loại thuốc khác nhau  để tìm ra loại có tác dụng tốt nhất và sau đó tiếp tục sử dụng. 

Điều này nhằm phát huy tối đa hiệu quả điều trị bệnh của thuốc và hạn chế tối đa tác dụng phụ đối với sức khỏe  người bệnh. Hãy nhớ rằng bạn phải sử dụng thuốc  đúng theo chỉ định của bác sĩ, không được tự ý ngưng sử dụng hoặc thay đổi liều lượng và phải trung thực trong việc mô tả tiền sử bệnh của mình.

3. Dùng phương pháp sốc điện

Trong y học hiện đại có một cách điều trị rối loạn lưỡng cực đó là sốc điện, được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào đánh giá mức độ bệnh và phương pháp điều trị mong muốn của mỗi người.

4. Thay đổi thói quen sống lành mạnh

Bạn nên nuôi dưỡng thói quen sống lành mạnh, tuyệt đối không sử dụng chất kích thích cũng như thiếu ngủ.

Xây dựng riêng cho mình một chế độ ăn uống khoa học với thực phẩm tốt cho sức khỏe. Tập thể dục mỗi ngày để kích thích điều tiết hormone.

Trên đây là toàn bộ những thông tin về rối loạn lưỡng cực là gì được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với các bạn khi tìm hiểu về căn bệnh tâm lý phổ biến này. Cảm ơn đã đón đọc!